شناخت بیماری ها و مشکلات بونسای + راه حل درمان خانگی آن ها
بونسای (Bonsai)؛ مقاومی کوچک
بونسای درختچه ای زیبا و دوست داشتنی است که از پرورش نهال درختان مختلف در گلدان هایی کوچک به دست میآید. برای تهیه این گیاه آپارتمانی زینتی میتوانید از نهال کوچک و استوار هر نوع درختی استفاده کنید! بله؛ بونسای دانه ای خاص ندارد و علت تفاوت ارتفاع و اندازه آن با درخت های عادی، تنها در نوع پرورش آن ها نهفته است.
همچنین میتوانید به دور از ریسک های اولیه پرورش بونسای باشید و یک گلدان جوان را از گل فروشی ها تهیه کنید. قیمت گل بونسای از مراکز معتبر گل و گیاه و یا سایت های قابل اطمینان مانند vipshop این امکان را به شما میدهد تا از سلامت و ریشه قوی اولیه درخت مینیاتوری خود مطمئن باشید.
گلدان آپارتمانی بونسای آدنیوم
۴۴۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ
۴۹۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ
۶۶۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ
۹۲۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای پاچیرا
۵۷۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای افرا سبز
۸۳۵۰۰۰تومان
کود مایع بونسای گرین گروت
۲۰۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ غول پیکر
۱۵۸۰۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای کونیکا
۲۹۷۰۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای لیندا
۶۲۵۰۰۰تومان
بونسای ها انواع مختلفی دارند و هرکدام از آن ها میتوانند دارای میوه، گل و یا تنها برگ هایی زیبا باشند. هریک از انواع بونسای روش نگهداری مخصوص به خود را دارند و شرایط ویژه ای برای رشد نیاز دارند.
مشکلات خانمان سوز
اگر از گل و گیاهان بسیاری مراقبت میکنید و یا حتی با آن ها در ارتباط بوده اید، قطعا مشاهده کرده اید که برخی از گیاهان دچار تغییر رنگ، شکل و یا تغییر روند رشد میشوند. این نشانه ها که برای برخی عادی تلقی میشود در واقع نشانه های بیماری گیاه هستند.
زمانی که بونسای شما مانند همیشه رشد نکرد، ضعیف شد و یا برگ ریزی کرد، به معنی مرگ آن نیست؛ بلکه مانند انسان ها که دچار برخی بیماری ها میشوند، سلامت خود را به طور موقت از دست داده است.
در این حالت گیاه توان رشد و شکوفا شدن ندارد و به خاطر ضعف، نمیتوان اقدام به تکثیر بونسای نمود. برای نجات بونسای و درمان آن لازم است منشاء ناخوشی را بیابیم و آن را برطرف کنیم.
شناخت علت ناخوشی
هر کدام از علائم ظاهری که به ما از وضعیت بد بونسای هشدار میدهند، با ترفند های خاص برطرف میشوند اما ابتدا نیاز است آن ها را به طور دقیق بشناسیم. با دقت به گلدان خود در مدت زمان کوتاهی متوجه میشویم که حال عادی آن چگونه است. با هرگونه تغییر در ظاهر، روند رشد، مشاهده ناخوشی و هر علائم غیر عادی، هشداری دریافت میکنیم که باید اقدام به ریشه یابی و شناخت بیماری گیاهمان کنیم.
انواع بیماری و درمان آن
۱- علائم: مشاهده پشه و مگس زیاد در خاک و اطراف گلدان
علت: باتلاقی شدن خاک و رطوبت زیاد
روش درمان: آبیاری را کاهش دهید و تا زمان خشک شدن خاک آن را آبیاری نکنید.
اگر خاک سفت و بدون زهکشی مناسب است، آن را عوض کنید و از خاک با زهکشی مناسب و دارای شن و ماسه و کوکوپیت استفاده کنید.
در صورت وجود پشه و مگس های زیاد، از اسپری حشره کش استفاده کنید.
۲- علائم: جذب نکردن آب
علت: سفتی خاک، وجود کرم خاکی
روش درمان: گلدان را به آرامی سر و ته کنید و گیاه و خاک آن را خارج کنید. با دقت بررسی کنید که در خاک کرم خاکی زیادی وجود دارد یا خیر و سپس در صورت زیاد بودن کرم ها، آن ها را به دقت جدا کرده و مفقود کنید.
اگر تعداد کرم ها زیاد است و یا خاک بسیار سفت است، به طور کل خاک گلدان را با خاکی تمیز و مناسب جایگزین کنید.
۳- علائم: وجود سفیدک روی برگ ها با رنگ سفید یا خاکستری
علت: رطوبت زیاد، تهویه نامناسب
روش درمان: برای درمان این سفیدک های پودری ابتدا باید رطوبت محیط نگهداری بونسای را به حد متعادل برسانید و در شب گیاه را آبیاری و غبار پاشی نکنید؛ سپس از تهویه مناسب محل مطمئن شوید.
میتوانید برای کمک به درمان، آن ها را با پنبه و یا اسفنج نیمه مرطوب تمیز کنید و روی آن ها گل گوگرد بپاشید.
بیماری های بونسای تنها اتفاقاتی موقتی هستند تا عشق ما به این گیاهان کوچک و زیبا را یادآوری کنند.
۴- علائم: وجود علائمی مانند تار عنکبوت در پشت و حاشیه برگ
علت: وجود کنه تار عنکبوتی در اثر رطوبت زیاد
روش درمان: رطوبت محیط نگهداری بونسای را به حد تعادل برسانید. برگ ها را هفته ای ۳ بار تمیز کنید و اگر میخواهید از الکل استفاده کنید، بیشتر از دو بار در ماه این کار را انجام ندهد.
۵- علائم: وجود خوردگی و جای گاز گرفتگی روی برگ
علت: وجود پروانه برگ خوار
روش درمان: برای از بین بردن این آفت، برگ های آسیب دیده را جدا کنید و از مراکز معتبر، سم مخصوص آفت را تهیه کنید. پس از سم پاشی در یک دوره و با فواصل زمانی تعیین شده، گلدان شما عاری از هرگونه آفت خواهد شد.
۶- علائم: وجود لکه های سفید و علت قهوه ای شدن برگ بونسای
علت: وجود حشره مینوز
روش درمان: برای درمان و از بین بردن این آفت باید از حشره کش ها استفاده کنید. این حشره کش ها در بازار به صورت های مختلف وجود دارد. میتوانید از متخصص گل و گیاه نیز برای تهیه سم مناسب کمک بگیرید. برای مطالعه بیشتر پیشنهاد می کنیم به معرفی آفات و بیماریهای گیاهان آپارتمانی مراجعه نمایید.
۷- علائم: زرد شدن برگ های بونسای
علت: آبیاری زیاد یا کم آبی، تغییر ناگهانی دمای نگهداری گلدان، کمبود ازت در برگ های پیر
روش درمان: مقدار آبیاری را طبق جدول میزان آب مورد نیاز انواع بونسای انجام دهید. گلدان بونسای را در محلی با شرایط ثابت نگهداری کنید و تغییرات زیاد و ناگهانی برای آن اعمال نکنید.
در صورتی که برگ های پیر دچار این مشکل شده اند، از کود های حاوی ازت استفاده کنید.
۸- علائم: لاغر و باریک شدن ساقه ها، کوچک شدن برگ ها و از بین رفتن رنگ برگ های رنگی
علت: کمبود نور و تغذیه مناسب
روش درمان: گلدان را به محلی پر نور و دور از آفتاب مستقیم، منتقل کنید. در فصل رشد (بهار و تابستان)، هر ۱۵ روز یک بار به بونسای کود حاوی عناصر مهم (نیتروژن، پتاسیم و فسفر) بدهید.
۹- علائم: علت قهوه ای شدن و ریختن برگهای بونسای
علت: کمبود رطوبت، پتاسیم و منیزیم
روش درمان: در فصل های گرم روزی ۱ الی ۲ بار گیاه را غبار پاشی کنید و یا از جزیره بونسای استفاده کنید.
برای جبران کمبود مواد مغذی خاک و برطرف کردن این علت قهوه ای شدن و ریختن برگ های بونسای، از کود های حاوی پتاسیم و منیزیم مانند npk استفاده کنید و به طور منظم به گیاه کود دهید.
گلدان آپارتمانی بونسای آدنیوم
۴۴۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ
۴۹۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ
۶۶۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ
۹۲۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای پاچیرا
۵۷۵۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای افرا سبز
۸۳۵۰۰۰تومان
کود مایع بونسای گرین گروت
۲۰۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای جنسینگ غول پیکر
۱۵۸۰۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای کونیکا
۲۹۷۰۰۰۰تومان
گلدان آپارتمانی بونسای لیندا
۶۲۵۰۰۰تومان
۱۰- علائم: پوسیدگی تنه بونسای، چروک شدن، نرم شدن و پوک شدن تنه آن
علت: آبیاری بیش از حد، زهکشی نبودن خاک، حبس آب در خاک
روش درمان: خاک گلدان را تعویض کنید و برای آبیاری گیاه، طبق جدول آبیاری عمل کنید.
خاکی با زهکشی مناسب و ترکیب خوبی از کمپوست و شن و ماسه بهترین درمان برای شل شدن تنه بونسای است.
۱۱- علائم: رنگ پریدگی و زرد شدن برگ بونسای
علت: کمبود تغذیه و مواد مغذی در خاک
روش درمان: کود مناسب گیاهان زینتی را تهیه کنید و به طور منظم و ۱۵ روز یک بار به گیاه کود دهید.
تمامی بونسای ها به دلیل کوچک بودن گلدان خود، برای برطرف کردن نیاز خود به مواد مغذی، به کود دهی منظم و به اندازه در فصل های رشد نیاز دارند، در غیر این صورت به این بیماری دچار میشود.
در حقیقت علت زرد شدن بونسای شمشاد، جینسینگ و .. نیاز به مواد غذایی است و برای درمان زرد شدن برگ بونسای باید به آن توجه کافی را نشان دهید.
۱۲- علائم: پژمردگی و سرحال نبودن گیاه
علت: کم آبی و یا آبیاری بیش از حد، تغییر محیط ناگهانی، نور زیاد و مستقیم
روش درمان: ابتدا بازه های زمانی آبیاری گیاه خود را تنظیم کنید. سپس گلدان را به مکانی با نور زیاد و غیر مستقیم انتقال دهید.
به بونسای زمان بدهید تا خودش را با شرایط وفق دهد. در صورت نیاز از کود دهی نیز استفاده کنید.
حتما بخوانید: زیر و بم آبیاری صحیح انواع بونسای۱۳- علائم: زرد شدن فاصله رگه های رگ
علت: کمبود آهن
روش درمان: کود حاوی آهن و مناسب برای گیاهان زینتی آپارتمانی تهیه کنید و در بازه های زمانی ۱۵ روزه به گیاه بدهید. در این دوره به هیچ وجه از تفاله چای برای تقویت گیاه استفاده نکنید.
۱۴- علائم: کوتاه شدن فاصله بند های ساقه و برگ های ریز
علت: کمبود فسفر
روش درمان: از کود های حاوی فسفر و تقویت برگ و ریشه کمک بگیرید. در فواصل زمانی مناسب به گیاه کود دهید.
در صورت تکمیل تغذیه گیاه، سلامت کامل به بونسای برمیگردد.
۱۵- علائم: سوختگی برگ ها
علت: اسپری کردن آب روی برگ در معرض آفتاب، نوعی قارچ
روش درمان: در معرض آفتاب، شب و زمستان های سرد، هرگز به برگ ها آب پاشی نکنید.
قبل از آبیاری حتما آب را در ظرفی ریخته و در اتاق قرار دهید تا به دمای اتاق رسیده و عاری از املاح مضر برای گیاه شود.
سوراخ های گلدان را چک کنید و در صورت گرفتگی، آن را برطرف کنید.
۱۶- علائم: مشاهده انواع قارچ بونسای و سیاه و آبکی شدن
علت: آبیاری و روطبت بیش از اندازه
روش درمان: برای درمان این مورد نیاز دارید تا شرایط محیطی را در حد ایده آل فراهم کنید. دمای معتدل و بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد، گلدان و خاک با زهکشی مناسب، آبیاری به اندازه، تهویه هوای خوب و استفاده از قارچ کش مناسب کلید رسیدن به بونسای سالم و درمان قارچ بونسای است.
۱۷- علائم: ریزش برگ بونسای
علت: خزان دار بودن نوع بونسای، کمبود مواد مغذی، آبیاری نامناسب
درمان: نیاز است تا شرایط نگهداری بونسای را فراهم کنید و از زیاده روی در هر قسمت بپرهیزید. بهتر است که گیاه خود را با کود مناسب در فصل رشد، به طور منظم کوددهی کنید تا ریزش برگ بونسای به طور کامل درمان شود.
۱۸- علائم: پوسیدگی ریشه بونسای، خراب شدن تنه بنسای از پایین
علت: آبیاری بیش از اندازه، سرمازدگی، کوددهی زیاد
درمان: اصلاح روش آبیاری و کوددهی و قرار دادن گلدان بنسای در شرایط محیطی مناسب و معتدل و پرهز از زایده روی در هر عاملی
نکات حیاتی؛
- فراموش نکنید که آب کلر دار باعث به وجود آمدن آسیب ها میشود.
- بهتر است برای کمک به سلامت بونسای و جلوگیری از آفت زدگی آن، ماهی یک بار پنبه یا پارچه تمیزی را به مقداری الکل رقیق شده با آب آغشته کرده و پشت و روی برگ ها را با آن ضدعفونی و تمیز کنیم.
- برگ ها و ریشه های آفت زده را تا زمان درمان از دیگر گلدان ها دور نگهدارید.
- برخی برگ ها و ریشه های خراب با وضعیت وخیم را هرس کنید و سپس به درمان بونسای بپردازید.
آیا بونسای با ریشه پوسیده دوباره سرحال میشود؟
برای آن که پاسخ این سوال را بیابید ابتدا باید میزان خرابی ریشه بونسای خود را بررسی کنید. اگر در ریشه و ساقه ها قسمت هایی وجود داشت که سالم بودند و به طور کامل نپوسیده بودند، میتوان امید داشت که با جدا کردن ریشه و ساقه های سالم، گیاه دوباره جان بگیرد.
اگر پوسیدگی و خرابی ریشه ها خیلی حاد بود باد بدانید که آن قسمت از گیاه شما مرده است و باید روی قسمت سالم زمان بگذارید.
در صورت بروز قارچ برگ بونسای چه کنیم؟
اگر مشاهده کردید که برگ های شما دچار قارچ شده اند، به میزان برگ ها توجه کنید. اگر تعداد برگ های درگیر بیشتر از ۴ یا ۵ عدد بود، باید در هنگام سم پاشی مراقب گیاه باشید و در صورت مشاهده یک برگ اضافه تر، برگ های آلوده و یا ساقه های آلوده را جدا کرده و یک دوره کامل سم پاشی کنید تا از نبود آفت مطمئن شوید.
چرا بونسای رشد نمی کند؟
عوامل زیادی در رشد نکردن بونسای تاثیرگذار هستند مثل: خواب زمستانی، کمبود مواد مغذی، مناسب نبودن خاک و یا کوچکی بیش از حد گلدان. برای برطرف کردن هریک از این موارد باید به دقت بونسای خود را برسی کنید تا علت را دریابید و نسبت به آن اقدام کنید.
در صورت مشاهده حشرات مختلف در گلدان چه کنیم؟
در صورت مشاهه حشرات زیاد در گلدان بونسای خود، باید از سم پاشی و پاکسازی خاک گلدان کمک بگیرید. برای پاکسازی خاک یا میتوانید از ضدعفونی کننده های خاک استفاده کنید و یا میتوانید به کلی، خاک را تعویض کنید.
برای استفاده از سموم مختلف نیز کافی است هنگام تهیه سم، فروشنده و یا متخصص گیاه را از قصد خود آگاه کنید تا سمی مناسب با نیاز شما بدهد.
چرا بونسای دچار ریزش برگ میشود؟
بونسای گیاهی حساس به جا به جایی، تغییرات ناگهانی و سرما است. اگر بونسای شما از نوع بونسای های خزان دار نیست، میتوانید با فراهم کردن شرایط مناسب و معتدل برای بونسای خود، از برگ ریزی آن جلوگیری کنید و شاهد رشد دوباره برگ های آن باشید.
چگونه تنه بونسای را کلفت کنیم؟
برای کلفت کردن تنه بونسای نیاز به هرس های به موقع، کوددهی درست و شرایط نگهداری اصولی دارید.
در آخر؛
با نگهداری و مراقبت گیاه به صورت صحیح و اصولی میتوانید به بوناسای خود عمر طولانی ببخشید و اکنون با خواندن این مقاله و به کار گیری مطالب آن، میتوانید در صورت دچار بونسای به بیماری، آن را نیز درمان کنید و عمر درختچه خود را تضمین کنید.
به یاد داشته باشید گیاه آسیب دیده مانند انسانی بیمار، ضعیف و ناتوان است پس باید تا انتهای دوره درمان، مراقبت های ویژه را جدی بگیرید تا درخت کوچک خود را به زندگی برگردانید.
امیدواریم که از این مقاله نهایت استفاده را برده باشید. در صورتی که هنوز با این گیاه آپارتمانی آشنا نشده اید و آن را تهیه نکرده اید، پیشنهاد میکنیم از مقالات بونسای ما دیدن کنید و با اعتماد به ما، گلدان بونسای سالم و قوی خود را به خانه بیاورید.
